Rodzaje skafandrów do nurkowania

Skafandry stosowane w nurkowaniu rekreacyjnym dzielimy na:

* Mokre
* Półsuche
* Suche

Skafandry mokre, czyli tzw. pianki, uszyte są z neoprenu (spienionej gumy) o różnej grubości. Zwykle stosuje się neopren o grubości 3, 5, lub 7 mm. Od wewnątrz, skafander wyściełany jest różnego rodzaju materiałami zwiększającymi komfort użytkowania. Od zewnątrz neopren pokrywa się materiałami chroniącymi przed uszkodzeniem mechanicznym. Skafandry mokre mogą składać się z kilku części. Ponieważ do słownictwa nurkowego przedarło się wiele terminów anglojęzycznych spróbujemy rozwikłać ten żargon:
Overall - pianka z długimi rękawami i długimi nogawkami
Long John - pianka z długimi nogawkami i ramiączkami
Shorty - pianka z krótkimi rękawkami i krótkimi nogawkami
Jacket - kamizelka z długimi lub krótkimi rękawami z pasem krocznym
Hood - kaptur zakładany osobno, lub zintegrowany ze skafandrem

Działanie skafandra mokrego polega na tym, że po wejściu do wody, przestrzeń pomiędzy naszym ciałem, a wewnętrzną stroną skafandra zostaje zalana. Powstaje cienka warstewka wody, którą ogrzewamy własnym ciałem. Ta warstewka, odizolowana pianką od otoczenia, chroni nas przed dalszą utratą ciepła.

Skafandry półsuche, to rodzaj skafandrów neoprenowych, które posiadają uszczelnienia kołnierza, nogawek i rękawów (manszety) zapobiegające swobodnemu wlewaniu się wody. Ze względu na wysoką cenę porównywalną z ceną skafandrów suchych przy dużo mniejszym komforcie termicznym w stosunku do tych ostatnich, skafandry półsuche nie zdobyły dużej popularności.

Skafandry suche, to względnie najcieplejszy rodzaj skafandrów nurkowych. To już właściwie nie tylko strój, ale całe urządzenie, zintegrowane z butami, wyposażone w zawory dodawczy i upustowy, manszety uszczelniające kołnierz, rękawy i nogawki oraz gazoszczelny zamek. Skafander taki zapewnia oddzielenie prawie całej powierzchni ciała od kontaktu z wodą. Doborem i rodzajami skafandrów suchych zajmiemy się w następnych odcinkach cyklu. Choć istnieją opinie, że można zacząć naukę nurkowania od razu w suchym skafandrze, my się z tym nie zgadzamy i zdecydowanie rekomendujemy rozpoczęcie przygody z nurkowaniem od skafandra mokrego.

źródło: http://www.nowa-ama.pl/wiedza_skafandry.php

Skafander nurkowy

Czy skafander jest mi w ogóle potrzebny?

Zdecydowanie tak. Nurkowanie bez skafandra, lub w źle dobranym skafandrze, może spowodować, że zamiast z przyjemnością, nurkowanie będzie nam się kojarzyło z walką o przetrwanie. Zastanówmy się, jaką rolę spełnia skafander nurkowy?

Funkcje skafandra nurkowego

* Ochrona termiczna
* Ochrona mechaniczna
* Ochrona przed kontaktem z wodą

Ze względu na własności fizyczne (duża gęstość i ciepło właściwe) przebywanie w wodzie o temperaturze niższej od temperatury ciała prowadzi do wychłodzenia organizmu. Nadmierne wychłodzenie, to nie tylko mniejsza przyjemność z nurkowania, ale również niebezpieczeństwo utraty zdrowia. Dlatego nurek, niemal w każdych warunkach, powinien być ubrany w odpowiednio dobrany skafander nurkowy.

Drugim, po ochronie termicznej, zadaniem skafandra jest ochrona przed uszkodzeniem skóry w kontakcie z ostrymi przedmiotami (skały, kamienie, rafa, ostre krawędzie wraków) oraz niebezpiecznymi zwierzętami (parzące ukwiały, meduzy itp.).

Niezależnie od ochrony termicznej, skafander może też spełniać rolę całkowitej, lub częściowej izolacji od środowiska wodnego. Taka ochrona może być konieczna dla nurków zawodowych, nurkujących w agresywnym środowisku; nurków technicznych wykonujących bardzo długie nurkowania dekompresyjne; oraz instruktorów, którzy "skazani" są na wielokrotne zanurzenia w ciągu dłuższego okresu pracy.

Z powyższych rozważań wynika, że skafander jest dla nurka konieczny. Jednak odpowiedź na pytanie postawione na wstępie może być negatywna, ponieważ istnieje coś takiego jak wypożyczalnia sprzętu do nurkowania.



Czy muszę mieć własny skafander nurkowy?

To niebezpieczne pytanie z punktu widzenia sprzedawcy sprzętu. Jeśli stoimy na początku kariery nurkowej, nie jesteśmy pewni czy nam się to spodoba i czy będzie naszą pasją, warto zastanowić się nad wypożyczeniem skafandra. Koszt nowego, dobrego kombinezonu dla osoby początkującej, w zależności od przeznaczenia będzie kształtował się pomiędzy 500 a 1500 zł. Koszt wypożyczenia to ok. 50 zł za dobę. Na większości kursów nurkowania, koszt wypożyczenia skafandra jest wliczony w cenę kursu, lub wynosi "symboliczną" kwotę 50 zł za cały kurs. Z ekonomicznego punktu widzenia, wybór jest prosty.

Jest jednak klika powodów, dla których warto mieć własny skafander do nurkowania.

Po co mi własny skafander?

Rozważając decyzję o zakupie, oprócz względów finansowych należy wziąć pod uwagę kwestie:

* Higieny
* Komfortu
* Funkcjonalności
* Estetyczne

Załóżmy na początek, że interesuje nas skafander mokry. O rodzajach skafandrów piszemy dalej.

Skafander mokry zakładany jest na niemal gołe ciało, oddziela nas od niego tylko strój kąpielowy. Już po pierwszym nurkowaniu, skafander będzie zaszczepiony naszą własną florą bakteryjną, którą nosimy na skórze. Oczywiście odpowiednia higiena, zarówno naszej skóry, jak i skafandra, powinna ten efekt zneutralizować. Jednak pocić będziemy się zawsze. W dobrych centrach nurkowych skafandry są odpowiednio często prane i dezynfekowane, ale nigdy nie ma pewności, co do tego jak skafander był traktowany przez poprzednich użytkowników. Istnieje nawet takie powiedzonko, że nurkowie dzielą się na tych, co "zalewają" skafandry i takich, co się do tego nie przyznają. Różnie z tym bywa, jednak ze względów higienicznych najbezpieczniej było by mieć swój własny strój.

Ważną cechą skafandra mokrego musi być dopasowanie do kształtu ciała. Tylko dobrze dopasowana pianka będzie zapewniała nam odpowiedni komfort termiczny. Nie bez znaczenia jest również wygoda ruchu. Podczas nurkowania skafander nie może nas uciskać. Ostatecznie nurkujemy dla przyjemności, a nie po to by męczyć się w stroju rodem z komiksów.

Jeśli nasza sylwetka mieści się w zakresie typowych wymiarów, to jest duża szansa, że uda się dopasować strój pośród tzw. rozmiarówki. Niestety, a może na szczęście, ludzie (w tym również nurkowie) są różni. Zwykle okazuje się, że a to rękawy sa za krótkie, a to nogawki za długie. Jeśli już uda się wcisnąć w piankę nasze kończyny, to może pojawić się zbyt dużo wolnego miejsca w okolicach klatki piersiowej. Optymalne dopasowanie możliwe jest jedynie w przypadku szycia na miarę. Dobrze jest przymierzyć kilka różnych pianek, najlepiej pośród różnych producentów i różnych modeli, aby wybrać tę najlepiej dopasowaną. W wypożyczalniach zwykle nie ma takiej możliwości.

Kupując własny skafander możemy wybrać taki typ, jaki dokładnie odpowiada naszym preferencjom nurkowym (wody zimne, wody ciepłe, tropiki), albo zdecydować się na strój wieloczęściowy, uniwersalny. Dla Pań nie bez znaczenia będzie również krój i kolor. Są też i tacy, którym nie wypada pokazać się w piance innej niż włoska, czy francuska, a i to musi być najnowszy model.

Niezależnie od kryteriów, jakie weźmiemy pod uwagę, warto mieć własny skafander nurkowy i jest to element wyposażenia nurkowego kupowany najczęściej, zaraz po ABC.

źródło: http://www.nowa-ama.pl/wiedza_skafandry.php

Jak dobrać płetwy do nurkowania?

- Twardość
Zadaniem płetwy jest zwiększyć siłę napędową nóg oraz umożliwić łatwe manewrowanie pod wodą. Z tego względu bardzo ważna jest efektywność płetwy, która często idzie w parze z jej twardością. Niestety płetwy same nie pływają, potrzebne są do nich nogi, a nogi mogą być różne, słabsze lub silniejsze. Jeśli już zdecydowaliśmy czy płetwy mają być kaloszowe, czy paskowe, zastanówmy się nad siłą naszych nóg. Jeżeli dużo pływamy na długich dystansach (w płetwach lub bez), a do tego nasza sylwetka daleko odbiega od tej nazywanej drobną, to możemy wziąć pod uwagę płetwy o większej twardości. Jeśli jednak prowadzimy siedzący tryb życia, rzadko pływamy długie dystanse i nie często zdarza nam się przejechać kilkadziesiąt kilometrów na rowerze, lub przebiec kilka kilometrów, to na początek wybierzmy płetwy miękkie. Takie płetwy dają mniejszy napęd, ale pozwolą nam na dłuższe pływanie bez ciągłych przerw na opanowanie skurczów mięśni.
- Rozmiar
Płetwy kaloszowe należy dobierać do rozmiaru stopy. Płetwy te posiadają numerację podobną do rozmiarów butów tyle, że co dwa rozmiary. Np. 28-29, 37-38 itd. Jeśli nie możemy dobrać płetw pośród sąsiednich rozmiarów tego samego modelu, to należy spróbować innego modelu, a nawet płetw innego producenta. Płetwy kaloszowe muszą leżeć jak ulał. Za ciasne będą utrudniały krążenie w stopach co w efekcie może spowodować drętwienie, odmrożenie, czy odgniecenia stóp. Zbyt luźne będą z kolei spadały z nóg lub powodowały bolesne otarcia naskórka.

Płetwy kaloszowe mierzymy na bose stopy. Należy wykonać kilka wymachów i kopnięć oraz pociągnąć za koniec płetwy sprawdzając czy nie ma luzu. Dobrze jest "pomęczyć" się w płetwach przez kilka, kilkanaście minut i sprawdzić, czy jesteśmy w stanie w nich wytrzymać troszkę dłużej niż moment przymiarki. Kalosze mają różne kształty, tak jak różne są stopy i warto przymierzyć kilka modeli przed ostatecznym wyborem.

Płetwy paskowe przymierzamy na buty neoprenowe. Dobór butów odbywa się dokładnie tak samo jak przy zwykłym obuwiu z tą różnicą, że w butach nurkowych nie może być zbyt dużo luzu. Im lepiej but przylega do stopy, tym lepiej będzie spełniał rolę izolatora. Oczywiście nie należy przesadzać tak, aby zachowane było poprawne krążenie. Płetwy paskowe mają zazwyczaj tylko kilka rozmiarów (S, M lub R, L, XL). Jeśli na spodzie płetwy znajdziemy literkę "R" to nie jest to płetwa prawa i proszę się nie domagać od sprzedawcy płetwy lewej. "R" oznacza rozmiar normalny (Regular)

źródło: http://www.nowa-ama.pl/wiedza_abc.php

Płetwy do nurkowania

Płetwy zwiększają powierzchnię stopy, dzięki czemu poprawiają nasze możliwości motoryczne w wodzie. Umożliwiają szybkie i sprawne poruszanie się, bez użycia rąk, tylko za pomocą nóg. Wszystko to wpływa w dodatni sposób na nasze bezpieczeństwo i daje jednocześnie większy komfort w czasie nurkowania.

Płetwy powinny być dobrane bardzo starannie, odpowiednio do naszych możliwości fizycznych i rodzaju prowadzonych nurkowań. Od tego będzie zależało ile pracy będziemy musieli wkładać w pływanie. Nurkowie techniczni lubią płetwy twarde, nurkowie rekreacyjni wolą miękkie.


Ogólny podział płetw

Płetwy dzielimy na dwie zasadnicze grupy:

1. płetwy kaloszowe - zakładane na gołą stopę, służą do pływania na basenie lub bez sprzętu powietrznego na wodach otwartych. Bardzo ważne jest ich prawidłowe dobranie, chodzi tu o wielkość stopy i twardość płetwy. Obie części (stopa i płetwa) są połączone że sobą w sposób trwały. Mogą być wykonane z jednorodnego materiału, lub z różnych materiałów, o zmiennej elastyczności, wszystko to w celu poprawienia efektywności płetwy. Pływalność dobrych płetw jest zawsze lekko ujemna.

2. płetwy paskowe - służą wyłącznie do nurkowania. Posiadają większy kąt ustawienia pióra do stopy co w znacznym stopniu utrudnia prawidłowa pracę płetwy na powierzchni wody, ale pod woda sprawdza się wspaniale. Większa twardość pióra również została dobrana do ruchu nóg w trakcie nurkowania (ruch jest szerszy i wolniejszy). Zakładamy je na buty nurkowe, nigdy na gołą stopę. Założenie na gołą stopę prowadzi do powstania otarć stopy na skutek znacznej twardości materiału płetwy, trudno jest także znaleźć odpowiednio mały rozmiar ponieważ producenci założyli, że noga będzie w bucie. Sposób dobrania tego typu płetwy jest różny od płetwy kaloszowej. W śród tego rodzaju płetw możemy wyróżnić:
* płetwy klasyczne - składające się z pióra i stopy bez dodatkowych dodatków, mogą być od miękkich do twardych
* Jet Fin - płetwy krótkie i twarde, stosowanie głównie do nurkowań technicznych, wymagają dobrej techniki pływania, oraz odpowiedniej siły nóg. Dają duże przyśpieszenie i dużą siłę ciągu na krótkim dystansie. Stosując odpowiednie techniki pływania można w nich płynąć bezpośrednio nad dnem nie podnosząc osadu. Można w nich pływać do tyłu. Więcej na stronie płetwy techniczne typu Jet Fin.
* z rozcięciem - płetwy bardzo miękkie, ale doskonale się w nich pływa. Przedstawicielem takich płetw są TWIN JET ( Firma Scubapro). Idealne płetwy dla osób nie umiejących pływać, możemy nimi machać w dowolna stronę a i tak będziemy płynąć. Sam ich używam i jestem bardzo zadowolony. Po zmianie z Jet Finów ma się wrażenie, że na nogach nie ma płetw. Technika pływania w tego rodzaju płetwach jest inna od klasycznej, machamy dwukrotnie częściej niż w klasycznych płetwach czy Jet Finach. Mimo swojej miękkości, płetwy tego rodzaju mają "ciąg" porównywalny z innymi płetwami przy o wiele mniejszym wysiłku. Materiał z jakiego wykonano płetwę jest tu najważniejszy, jego duża elastyczność decyduje o właściwości płetwy, z tego powodu płetwy tego rodzaju są bardzo drogie. Posiadają trzy wady:
- cenę
- występuje duża trudność w pływaniu do tyłu (musi być stosowana zupełnie inna technika niż w Jet Finach),
-większe prawdopodobieństwo, podniesienia osadów za płynącym nurkiem.

Wniosek:
Jedna para płetw nie wystarczy, kiedy nurkujemy stosujmy płetwy paskowe, na basen lub pływania po powierzchni wody lepiej zastosować lżejsze płetwy - płetwy kaloszowe.



Płetwa składa się z:

*Stopa płetwy
Stopa płetwy może być typu:

* kalosz - jest wykonana z miękkiej gumy, obejmującej całą stopę, łącznie z piętą, do wysokości kostki. Nie posiada regulacji wielkości i dlatego jest produkowana według numeracji obuwia, ze skokiem co jeden rozmiar. Jej wykonanie ma zapewnić pełne dopasowanie do naszej stopy, aby uniemożliwić przemieszczanie się płetwy w czasie płynięcia (płetwa zbyt luźna może ocierać stopę)
* paskowa - obejmują stopę z wyłączeniem pięty, do zabezpieczenia przed spadnięciem służy pasek o regulowanej długości. Materiał z jakiego są wykonane jest sztywny z wstawkami gumy na brzegach. W tego typu płetwach stosuje się numerację S, M. L, XL a ewentualne niedopasowanie niweluje się ustawieniem paska.

*Pióro płetwy - pióro jest częścią napędową, od jego sprawności zależy ile siły będziemy musieli wkładać aby poruszać się do przodu. Może posiadać różną długość i twardość, może być wyposażone w dysze jak i wstawki zmieniające sztywność zależnie od tego czy poruszamy płetwą w górę czy w dół tzw. zmienną geometrię. Dzięki zmiennej geometrii praca nóg jest wykorzystywana w sposób optymalny. W trakcie płynięcia powtarzają się dwa ruchy w górę i w dół. Przy ruchu w dół opór jaki stawia płetwa jest maksymalny, a przy ruchu w górę minimalny. Jest to uzasadnione, mięsień nogi daje bowiem większą siłę przy ruchu w dół. Ruch w górę jest ruchem powrotnym, po którym cykl pracy może być powtórzony.

Ustawienie pióra w stosunku do stopy jest pod pewnym kątem, ma to na celu zapewnienie wygodniejszego ustawienia stopy podczas płynięcia. W płetwach służących do nurkowania kąt ten jest większy i dlatego bardzo źle się w nich pływa po powierzchni, płetwa wychodzi ponad poziom wody. Przepływ wody wzdłuż pióra powinien mieć charakter laminarny i dlatego płetwy posiadają różne elementy, które to wymuszają.


*Pasek
Pasek nie jest skomplikowanym elementem, jest to kawałek gumy w kształcie paska posiadający z jednej strony karbowanie umożliwiające jego regulację. Zdarza się czasami, ze pasek w trakcie nurkowania lub w trakcie zakładania płetw potrafi się urwać, z tego powodu nurkowie techniczni stosują sprężyny. Sprężyna jest praktycznie niezniszczalna (na pewno nie w trakcie jednego nurkowania a z całą pewnością nie urwie się). Proponuję stronę: pasek do płetw inaczej. Sprężyny są rozwiązaniem najlepszym, praktycznie niezawodnym ale jednocześnie najdroższym, dla nurka początkującego w zupełności zbędnym.

*Zapięcie paska płetwy
Zapięcie płetw jest ważne, decyduje bowiem o komforcie nurkowania. Rozwiązania stosowane przez producentów są bardzo różne, od prostych klamerek do zmyślnych zatrzasków. Zbyt skomplikowane zapięcia moga bardziej przeszkadzać niż pomóc.

*Dysze
Dysze zwiększają efektywność płetw, zmniejszając jednocześnie siłę niezbędną do wprawienia płetw w ruch. Wielu producentów płetw je stosuje.

*Krawędź płetw
Występuję głównie w płetwach technicznych, krawędź zapewnia odpowiednią sztywność płetwie. Może być używana do pływania do tyłu.

źródło: http://www.nurkomania.pl/nurkowanie_pletwy.htm

Nurkowanie z fajką - oczyszczanie fajki z wody/przedmuchiwanie fajki

Kiedy nurkujemy na zatrzymanym oddechu, każde zejście pod wodę, kończy się zalaniem fajki wodą. Aby można było ponownie wziąć z niej wdech należy wcześniej usunąć wodę. Opiszę trzy sposoby usuwania wody, zależne od rodzaju fajki:

1. w czasie wypływania do góry odchylamy głowe do tyłu (aby obserwować czy miejsce w którym chcemy wypłynąć jest bezpieczne). Na głębokości ok. 2m zaczynamy wdmuchiwać powoli powietrze do fajki, tak aby cała fajka wypełniła się powietrzem tuż pod powierzchnią wody. Gdy wypłyniemy fajka będzie czysta. Ilość energii zużyta na przedmuchanie fajki jest bardzo mała. Nie będzie również widoczna fontanna wody, tak charakterystyczna przy metodzie drugiej. Ten sposób przedmuchiwania jest najbardziej polecany, szczególnie dla fajek bez zaworków.
2. po wypłynięciu na powierzchnię, wykonać jeden duży i szybki wydech. Siła wydechu musi być na tyle duża aby usunąć całą wodę z fajki. Będzie to widoczne jako fontanna wody wypływajaca z fajki. W fajkach z zaworkami zanim zrobimy wydech należy odczekać 1-2 sekundy aby część wody opuściła fajkę przez zaworek.
3. metoda trzecia, tylko dla fajek z zaworkiem. Należy wystawić głowę tak wysoko ponad powierzchnie wody aby cała fajka była powyżej i zaczekać 2-3s aż woda sama wypłynie. Następnie dla bezpieczeństwa zrobić wydech a dopiero potem wdech. Zdecydowanie tej metody nie polecam, bo wymaga sporej enegii (machania płetwami) aby odpowiednio wysoko wystawić głowę.


Wypłynięcie bez fajki, lub wyplucie ustnika fajki po wypłynięciu świadczy o nieumiejętności przedmuchania fajki. W takim przypadku należy, jak najszybciej się tego nauczyć.

źródło: http://www.nurkomania.pl/nur014.htm

Fajka do nurkowania

Po co nurkowi "sprzętowemu" fajka do nurkowania?

Istnieją dwa skrajne poglądy. Jedni twierdzą, że fajka jest niezbędnym wyposażeniem nurka, a inni, że jest całkowicie zbędna, a nawet niebezpieczna. Pomiędzy tymi skrajnościami zawiera się większość nurkujących, którzy fajkę raz mają, a raz nie, w zależności od potrzeb. Jedno jest pewne. Zaczynając przygodę z nurkowaniem należy się w fajkę zaopatrzyć, ponieważ na kursie jest najczęściej elementem obowiązkowym.

Jaką fajkę wybrać?

Fajka do nurkowania spełnia podstawową funkcję, umożliwia oddychanie z głową zanurzoną tuż pod powierzchnię wody, bez konieczności unoszenia twarzy. Dodatkowo, jaskrawo ubarwiona fajka stanowi również element sygnalizacyjny, ułatwiający dostrzeżenie nurka na pofalowanej powierzchni wody.


Fajka składa się z:

* Rurki oddechowej
* Ustnika
* Mocowania do paska

Droższe fajki mogą mieć dodatkowo:

* Zaworki (ułatwiające opróżnianie fajki z wody)
* Falochron (zabezpieczający przed wpadaniem kropel wody od góry)
Fajka wykonana z dobrych materiałów kosztuje 40 - 80 zł. Przykładem mogą być tu fajki firmy Technisub, Air ze zwykłym ustnikiem 42 zł, Air z zaworkami i ustnikiem anatomicznym 80zł.

Większość fajek dostępnych w sklepach nurkowych zapewnia odpowiednio niskie opory oddechowe, niemniej jednak powinniśmy wybierać fajki z jak najkrótszą rurką o średnicy zewnętrznej ok. 2,5 cm i najprostszym z możliwych kształcie. Fajki o skomplikowanych kształtach tworzą duże przestrzenie martwe, co ma szereg negatywnych konsekwencji podczas dłuższego oddychania (kumulacja dwutlenku węgla).

Zdecydowanie polecamy fajki z zaworkami. Opinia, jakoby zaworki się psuły i powodowały wlewanie wody do fajki, pochodzi z odległych czasów, kiedy zaworki były wykonywane z materiałów niskiej jakości. Obecnie silikonowe zaworki fajek, są tak samo niezawodne, jak zawory wydechowe automatów, wystarczy pamiętać o dokładnym wypłukaniu fajki po każdym nurkowaniu i problem zaworków nie istnieje.

Podczas wyboru zwróćmy również uwagę na ustnik. Dobrej klasy fajka, będzie miała ustnik wymienny, z możliwością dopasowania wielkości i kształtu. Ma to szczególne znaczenie u dzieci i osób o drobnych rysach. Oprócz ustników małych (dla dzieci) i dużych, istnieją jeszcze dwa podstawowe typy, ustniki do trzymania w zębach trzonowych, oraz tzw. anatomiczne, opierające się na zębach przednich i podniebieniu. Każdy powinien wypróbować, który z nich daje większy komfort.

źródło: http://www.nowa-ama.pl/wiedza_abc.php